Virüse karşı ‘akıllı kabin’

İzmir Ekonomi Üniversitesi’nden (İEÜ) Doç. Dr. Osman Doluca ve 4 öğrencisi, Kovid-19 virüsünün tespiti için vakalardan alınan numunelerin, teste gönderilmeden önce steril bir ortamda hazırlanmasını sağlayan ‘PCR kabini’ geliştirdi. Kabinin, UV ışınları yayan 3 adet lamba sayesinde bakterileri yok ederek 15 dakikada yüzde 99.9 sterilizasyon sağladığını söyleyen Doç. Dr. Doluca, “Vaka örnekleri, PCR testine gönderilmeden önce kabinin içinde hazırlanıyor. Bu sırada kabinin steril olması, testte yanlış sonuç verme ihtimalinin düşmesi açısından çok önemli. Wi-Fi ve bluetooth aracılığıyla yönlendirme yaparak da kabinin sterilizasyon sistemini çalıştırmak mümkün” dedi.

İEÜ Biyomedikal Mühendisliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Osman Doluca, Biyomedikal Mühendisliği öğrencileri Selin Ergüç ve Selin Katarcı, Genetik ve Biyomühendislik Bölümü öğrencileri Merve Görgülü ve İrem Kilimci’nin hazırladığı ‘PCR kabini’, yaklaşık 5 ayda tamamlandı. İEÜ’nün laboratuvarlarında çalışan ekip, pleksi (plastik cam) malzemeden ürettikleri kabinin tüm kontrol testlerini gerçekleştirdi. Son teknolojik imkanları kullanarak, Wi-Fi ve bluetooth yardımıyla uzaktan da çalıştırılabilen bir kabin geliştiren İEÜ’lü ekip, önümüzdeki süreçte şirket kurarak kabini hızlıca üretmeyi hedefliyor. Kolayca açıp kapanabilen, sağlık çalışanlarının işini kolaylaştıracak çekmece tarzı bölümlerin de yer aldığı kabin, Kovid-19’un yanı sıra tüm DNA çalışmalarında da kullanılabilecek.

RİSKLERİ AZALTIYOR

Doç. Dr. Osman Doluca, daha önce de sağlık çalışanları için kendi kendini temizleyen maske, yanlış sonuç sonuç verme ihtimalini en aza indiren tanı kiti gibi birçok önemli çalışma gerçekleştirdiklerini hatırlattı. PCR kabininin de bunlardan biri olduğunu söyleyen Doç. Dr. Doluca, “Hedeflediğimiz gibi kolay taşınan, kaliteli ve amaca uygun bir kabin yaptık. Kovid-19’un tespitinde kullanılan testin adı ‘PCR’. Kişilerden alınan numuneler, direkt olarak PCR testine gitmez. Numunelerin, PCR testine hazır hale gelmesi için de birtakım işlemler yapılır. Tüm bu işlemler, steril olduğundan şüphe duyulmayan bir kabinde yapılmalıdır. Hayata geçirdiğimiz PCR kabini, bu riskleri ciddi oranda ortadan kaldırıyor. Vaka örneklerini rahatlıkla hazırlamak ve güvenilir şekilde teste göndermek için ürettiğimiz kabin, büyük kolaylık sağlıyor” dedi.

TÜBİTAK’A DA BAŞVURULACAK

Doç. Dr. Doluca, sözlerini şöyle sürdürdü: “PCR kabini, sadece Kovid-19 değil, DNA’ya yönelik çalışmaların olduğu her alanda kullanılabilir. Tamamı son sınıfta okuyan öğrencilerimiz, bu yıl içinde üniversitemizden mezun olacak. Öğrencilerimiz, projeyi yaparken TÜBİTAK’ın 2209-A programı kapsamında destek almaya hak kazanmıştı. Şimdi yeniden TÜBİTAK’ın geri ödemesiz hibe desteğinden yararlanmak için başvuruda bulunacağız. Ardından da öğrencilerimizle birlikte kendi şirketimizi kurarak kabini üretmeyi hedefliyoruz. Kabin şu anda çeşitli firmalarla iş birliği yapılarak üretilebilir durumda. Zorlu salgın sürecinde öğrencilerimiz çok çalıştı. Aylar süren emeklerin karşılığını almak da bizleri çok mutlu etti. Öğrencilerimizi kutluyorum. Üniversitemiz bünyesinde bu tarz projeler geliştirmeye devam edeceğiz.”